Diz kireçlenmesi, özellikle ileri yaşlarda sık görülen bir eklem hastalığıdır. Diz ekleminde bulunan kıkırdağın zamanla aşınması ve hasar görmesi sonucunda kemikler birbirine sürtünmeye başlar.
Diz Kireçlenmesi (Osteoartrit) Nedir?
Diz kireçlenmesi, eklem kıkırdağının aşınması ile ortaya çıkan kronik bir rahatsızlıktır. Kıkırdak dokusu, eklem hareketini kolaylaştıran ve sürtünmeyi azaltan bir yapıdır. Osteoartrit geliştiğinde bu doku yıpranır ve eklem yüzeyleri doğrudan birbirine temas eder.
Diz Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Diz kireçlenmesinin ilk belirtisi genellikle hafif bir eklem ağrısıdır. Ağrı, özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra daha belirgin hale gelir. Zamanla dizde sertlik, şişlik ve hareket kısıtlılığı gibi belirtiler ortaya çıkar. Eklemde çıtırtı sesleri, yürürken zorlanma ve uzun süre ayakta kalamama da sık görülen diğer belirtiler arasındadır.
Osteoartrit Neden Olur?
Diz kireçlenmesinin en yaygın nedeni yaşlanmadır. Yaşlandıkça eklem kıkırdağı doğal olarak yıpranır ve hasar görür. Bunun yanı sıra, fazla kilo, ekleme aşırı yük bindiren aktiviteler, eklem yaralanmaları ve genetik yatkınlık da osteoartrit gelişimine neden olabilir. Kıkırdağın kendini yenileme kapasitesi sınırlı olduğu için, diz kireçlenmesi ilerleyici bir hastalık olarak kabul edilir.
Diz Kireçlenmesi Risk Faktörleri Nelerdir?
Diz kireçlenmesi için en büyük risk faktörü yaştır. İleri yaşla birlikte kıkırdak yapısı zayıflar ve yıpranır. Ayrıca, obezite, ekleme aşırı yük bindiren aktiviteler, diz yaralanmaları ve genetik faktörler de risk faktörleri arasındadır. Kadınlar, hormonal değişiklikler ve kas zayıflığı nedeniyle osteoartrite daha yatkındır.
Osteoartrit Teşhisi Nasıl Konulur?
Diz kireçlenmesinin teşhisi, uzman hekim tarafından yapılan klinik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konulur. Fiziksel muayene sırasında, dizdeki hareket açıklığı ve ağrı seviyesi değerlendirilir. Ardından radyolojik incelemeler yapılır. Genellikle röntgen, dizdeki kıkırdak kaybını ve kemik değişikliklerini göstermekte yeterli olur.
Diz Kireçlenmesi Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Diz kireçlenmesinin tanısında röntgen en sık kullanılan yöntemdir. Röntgen, eklem aralığının daralmasını, osteofit adı verilen kemik çıkıntılarını ve kemik deformasyonlarını gösterir. Ancak kıkırdak dokusunun detaylı bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğinde, diz mr devreye girer. MR, eklem içindeki kıkırdağın durumunu ve hasarın boyutunu net bir şekilde görüntüleyebilir. Bu sayede, diz eklemindeki diğer yapılar da incelenebilir ve doğru tanı konulabilir.
Osteoartrit Tedavisi Nasıl Yapılır?
Diz kireçlenmesinin tedavisinde genellikle ağrıyı azaltıcı ve eklem hareketliliğini koruyucu yöntemler kullanılır. Tedavide ilk aşama, hastanın yaşam tarzını düzenlemesidir. Fazla kiloların verilmesi ve düzenli egzersiz, diz üzerindeki yükü azaltarak kireçlenmenin ilerlemesini yavaşlatabilir. Ayrıca, fizik tedavi ve çeşitli ilaç tedavileri de kullanılabilir. İleri aşamalarda, eklem içi enjeksiyonlar veya cerrahi müdahaleler de gündeme gelebilir.
Diz Kireçlenmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Diz kireçlenmesi ile ilgili en sık sorulan sorular arasında, hastalığın nasıl ilerlediği, hangi tedavi yöntemlerinin etkili olduğu ve cerrahi müdahalenin ne zaman gerektiği yer alır. Kireçlenmenin kesin bir tedavisi olmasa da, uzman doktorlar tarafından belirlenen tedavi planları ile ağrı kontrol altına alınabilir.